Sprinkler sistemleri ya da yangın yağmurlama başlıkları, yangın anında insan müdahalesine gerek kalmadan devreye girmek ve yangını baskılamak üzere tasarlanmıştır.
İlk ıslak boru sprinkler sisteminin 1812 yılında Sir William Congreve tarafından İngiltere’deki Royal Drury Lane Tiyatrosu’nda kullanıldığı bilinmektedir. Bu sistem manuel olarak çalıştırılıyordu. İlk otomatik sprinkler sisteminin ise 1872 yılında ve yine İngiltere’de, Philip W. Pratt tarafından Frederick Grinnellin piyano fabrikasında kullanıldığı bilinmektedir.
Sprinkler sistemleri pek çok farklı tesisat elemanının bir araya gelmesinde oluşur. Bu sistemler, temel olarak şu parçalardan oluşur:
- Sprinkler başlığı
- Islak alarm vanası
- Yükselen milli vana
- Çekvalf
- İzleme anahtarlı kelebek vana
- Akış anahtarı
- Drenaj vanası
- Akış ölçer
- Su deposu
- Yangın pompa seti
Sprinkler tipleri
Bu sistemlerin pek çok farklı tipi de mevcuttur. Konutlarda ya da ticari amaçlı binalarda kullanılmasına göre farklı sprinkler tipleri tercih edilebilir. Temel olarak ıslak ve kuru borulu sistemler mevcuttur. Bunun yanında sadece su ya da hem su hem köpük kullanılan sistemlerde mevcuttur. Tavan tipi ya da duvar tipi sprinkler sistemleri de kullanım alanına göre farklı tercihler sunar. Sprinkler sistemlerinin kullanım alanının ve ihtiyaçlarının önceden belirlenmiş olması güvenli ve verimli performans için son derece önemlidir.
Yasal zorunluluk
Türkiye’de 2009 yılında yayınlanan “Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik” ile sprinkler sistemlerinde TS 9704-10636 ve NFPA standartlarına uygunluk esası aranmaktadır.