Bosch Rexroth, Mustafa Yontar A.Ş. ile birlikte verimli üretim için çalışıyor. Rexroth, uzun yıllardır çözüm ortağı olarak çalıştığı firmanın yeni model beton parke taşı makinesinin hidrolik ünitesinde Sytronix yani değişken hızlı pompa tahrik sistemini kullanarak, güç tüketimini standart elektrik motoru kullanılan üniteye oranla %45 oranında azalttı.
Dünyada enerji kaynaklarının gittikçe azalması ve buna bağlı olarak enerji maliyetlerinin artışından dolayı hidrolik sistemlerde de enerji verimliliği büyük bir önem kazandı. Rexroth Sytronix değişken hızlı pompa tahrik ve kontrol sistemleri de enerji verimliliğini artırmaya yönelik tasarlanmış sistemlerden biridir. Sytronix pompa, kontrolör ve motorlardan oluşan kapsamlı bir sistemin yanı sıra, çevrim karakteristiğine ve yapılandırmasına dayanan bir yazılımdan oluşur. Değişken hızlı pompa tahrik sistemleri birçok farklı uygulamada enerji tüketimini yüzde 30 ile 80 arasında düşürür.
Yarım asırlık geçmişiyle inşaat makineleri üretiminde Türkiye’nin sektördeki en köklü kuruluşlarından biri olan Mustafa Yontar İnşaat Makinaları ve Kalıp San. ve Tic. A.Ş., değişik tip ve kapasitelerde tam otomatik veya elle kumandalı beton parke taşı makineleri, her çeşit beton parke taşı, briket, asmolen bordür kalıpları üretimi gerçekleştiriyor. Yaptıkları tüm projelerde kalite ve güvene çok önem verdiklerini belirten firmanın Genel Müdürü Mustafa Yontar, özel işler yaptıkları için ürettikleri makinelerde yenilikçi teknoloji kullanmaya özen gösterdiklerini, bunun için de her zaman Rexroth gibi sektöründe lider olan teknoloji firmalarıyla çalıştıklarını ifade ediyor.
Yüksek enerji verimliliğine sahip değişken hızlı pompa tahrik sistemlerinin beton parke taşı makinelerinde kullanılmasıyla; beton parke taşı üreticilerine enerji sarfiyatı, çevrim hızı, gürültü, bakım kolaylığı ve kontrol performansı konularında avantajlar sağlanıyor ve bu sağlanan faydalar da makine satışlarında gittikçe artan bir etkiye sahip oluyor.
Mustafa Yontar A.Ş’ne ait yeni model beton parke taşı makinesinin hidrolik ünitesinde Sytronix değişken hızlı pompa tahrik sisteminde 2 adet A10VZO28’lik pompa kullanıldı; bu pompalar MSK 101E servo motorlar ile tahrik edildi. Değişken çalışma basınçları ve değişken hızlarda son derece verimli ve enerji kaybı olmadan hidrolik güç iletimi başarılı bir şekilde sağlandı.
Sistem basıncı, pompa basınç hattına bağlı HM20 Rexroth basınç sensörü ile ölçülüyor. Kontrol ise, kontroller kısmındaki yazılım ile yapılıyor. Sistem, oldukça yüksek çalışma dinamiklerine sahip. Sistem yazılımı, kapalı çevrim basınç ve debi kontrolünü içeriyor. Debi kontrolünden basınç kontrolüne geçiş veya tam tersi durumun kontrolü otomatik olarak yazılım tarafında yapılıyor. Kontrol kısmı, debi kontrolünden basınç kontrolüne geçiş esnasında meydana gelebilecek basınç şoklarını engelleyebilmek için optimize ediliyor. Basınç kontrolü yapılırken, basınç set değeri ile sistemde basınç sensörü tarafından ölçülen gerçek basınç bilgisi karşılaştırılıyor. Kontrol hatası özel PID kontrol sayesinde işleniyor. Basınç kontrolünün çıkış düzeltme sinyali, servo motorun tahrik hızını kontrol ediyor.
Değişken hızlı pompa tahrik sistemi sayesinde sadece sistemin ihtiyaç duyduğu anda gerekli olan debi ve basınç sağlanır. Servo motor iş yapmadığı sürece tamamen durdurulabilir; dinamik yapısından ötürü hızlı bir cevap zamanına sahiptir. Bunun dışında yeni değişken hızlı pompa tahrik sistemli ünite ile pompanın devrini kontrol etmek mümkün olduğundan dolayı, sistemdeki akışın basıncını, hacmini ve akış yönünü enerji kaybı olmadan kontrol edebilmek mümkündür. Ayrıca yeni ünitede sistemin enerjiye ihtiyacı varsa, servo motor enerjiyi sisteme sürücü üzerinden verir, yani pompa olarak çalışır. Sistemden enerji geldiği zaman (mesela silindiri durdurmaya veya yavaşlatmaya çalıştığımızda) servo motor enerjiyi tekrar sürücüye geri verebilir, yani bu sefer de jeneratör-motor olarak çalışır. Bu şekilde enerjinin geri kazanımı, depolanması ve elektrik enerjisine dönüştürülebilmesi mümkündür. Beton parke taşı makinesini kullanan son müşteriden aldığımız geri bildirime göre hidrolik sistemin güç tüketimi, bir önceki versiyonda standart elektrik motoru kullandığımız üniteye oranla %45 oranında azalır. Değişken hızlı pompa tahrik sistemi ile %80’lere varan oranlarda azalabilen güç tüketimi; bu ünitede çoğunlukla tam debi ile çalışmamız dolayısıyla %45 oranında gerçekleşir. Ayrıca değişken hızlı pompa tahrik sistemli ünite, ortalama 28 saniye olan 8 cm’lik parke taşının basma süresini 20 saniyenin altına düşürerek oldukça başarılı bir performans sergiler. Prototip üretimin sene içinde devreye alınmasından sonra Mustafa Yontar A.Ş. tarafından ürün portföyüne katılan KPM 6036 değişken hızlı pompa tahrik sistemi ünitesi böylelikle seri üretime başlamıştır.
