Yalın üretim kavramı genel manada süreçlerde fazla unsurların mümkün olduğunca azaltıldığı ve yalınlaşmanın sağlandığı, israfın önlendiği, bu yolla kâr maksimizasyonu ve müşteri memnuniyeti yaratmanın hedeflendiği bir üretim tekniğidir.
Yalın üretim felsefesinde, üretim sürecinin en başından en sonuna kadar hataların, haddinden fazla imalatın ve aşırı stok birikiminin önüne geçmek amaçlanır.
Küreselleşmenin ve dijitalleşmenin getirdiği yeni koşullarda rekabet ortamı da giderek kızışmaktadır. Bu ortamda öne çıkmak isteyen şirketler, yüksek kalitenin yanı sıra uygun fiyat ve hızlı teslimat süreleri de sunmak zorundadır. Yalın üretim felsefesi, değişen rekabet şartlarında firmalara adaptasyon için etkili bir yol haritası sunmayı amaçlamaktadır.
Yalın üretimde ekip çalışması son derece önemlidir. Üretim hatlarında görevli olan ekipler, iş süreçlerini belirlenen sürelerde ve hatasız olarak sona erdirmekle yükümlüdürler. Kusursuz bir üretim seviyesine ulaşmak için iki önemli hususun sağlanmış olması gerekmektedir: Uzmanlaşma ve standartlaşma. Süreçlerin kusursuzlaştırılması için önemli olan bir diğer unsur da geri bildirimdir. Çalışanların geri bildirimleri kapsamında aksaklıklar ve olası sorunlar tespit edilerek, gerekli aksiyonun alınması sağlanmalıdır.
Bununla birlikte yalın üretim felsefesi sadece üretimde yalınlaşma ve iyileştirmeyle hayata geçirilemez. Yalınlaşma kültürünün firma stratejisi olarak benimsenmesi ve tüm ekip tarafından kavranması son derece önemlidir. Buradaki ortak hedef değeri büyütmek olmalıdır.
Yalın üretim felsefesinin ortaya çıkmasında Sanayi Devrimi’yle ortaya çıkan tarihsel birikimin etkisi vardır şüphesiz. Toyota Genel Müdür Yardımcısı Taiichi Ohno ise “Toyota Ruhu” başlıklı bir kitabında Uzakdoğu felsefesinden beslenen endüstriyel süreçlerle birlikte mühendisliğin teknik bilgiden çok daha fazla şeyi içerdiğini belirterek, yalın üretim felsefesinin temellerini atmıştır. Bununla birlikte “yalın üretim” kavramı ilk kez MIT’de yazılan bir yüksek lisans tezi temel alınarak hazırlanan makalede kullanılmıştır. John Krafcik’in 1996 yılında yazdığı makalenin adı “Yalın Üretim Sisteminin Büyük Zaferi”dir. Aynı yıl Jim Womack ve Daniel Jones tarafından “Lean Thinking” (Yalın Üretim) başlığıyla bir kitap yayınlanmıştır.
Yalın üretimin temel prensipleri
- Takım çalışması
- Vasıflı işgücü
- Gereği kadar stok
- İş akışının standartlaştırılması
- Sürekli olarak geliştirme
- Dış kaynak kullanımına önem verilmesi
- Makine ve üretim hattının rasyonel şekilde kullanılması