OMEC AC motorlarında sırası ile IP koruma sınıfları, soğutma biçimleri, yapı şekilleri ve gövde büyüklüklerinin açıklamaları:
Koruma sınıfı, IP derecesinin genel anlamı
Orijinal ismi International Protection olan IP, uluslararası koruma olarak ifade edilmektedir. Bu iki harfi, iki rakam takip etmektedir. Bu rakamlardan ilki katı cisimleri ifade ederken, ikincisi suyu ifade etmektedir. Gerek katı cisimleri ifade eden ilk rakam gerekse de suyu ifade eden ikinci rakam “mutlak değer” olarak arttıkça, motorun da genel anlamdaki dış etkenlere karşı korunmasının artmakta olduğu anlaşılmaktadır.
Örneğin IP55 koruma, IP54 korumaya oranla suya karşı bir derece daha yüksek koruma içermektedir. Yine aynı mantıkla, IP65 koruma da IP55 korumaya oranla katı cisimlere karşı bir derece daha yüksek korumaya sahiptir. Omec’te IP68 korumaya kadar özel tasarım elektrik motoru imalatı, üretim kapsamı dahilindedir.
IP55 koruma ne anlama gelmektedir?
- Fiziki temasa karşı tam koruma,
- Yabancı katı cisimlere karşı tam koruma (toz partikülleri dahil),
- Her yönden gelen su püskürtmelerine karşı koruma.
IP23 koruma ne anlama gelmektedir?
- Fiziki temasa karşı koruma,
- Yabancı katı cisimlere karşı koruma (12 mm’den daha büyük partiküller),
- Düşeye 60° açı ile gelen su püskürtmelerine karşı koruma.
Sanayide birbirinden farklı sektörlerde ve birbirinden farklı uygulamalarda, işletmecilerin ihtiyaçlarına göre uygun yapı ve koruma şeklinde Omec AC motorlarımızı imal edip kullanıcıların hizmetine sunabiliyoruz. Özellikle suya karşı ek korumanın arandığı denizcilik sektörüne, özellikle de gemilerde güverte üstü/altı, sintine, tersane, liman vinçleri gibi uygulamalara özel olarak suya karşı yüksek koruma içeren Omec AC motorlarımızı; en uygun çözümler halinde müşterilerimizin en yüksek performanslı kullanımına sunabiliyoruz. Bunun yanı sıra katı cisimlerde (min. ebatlardaki/oranlardaki toz partikülleri dikkate alınarak) ihtiyaç duyulan yüksek korumalara cevap verebilecek uluslararası koruma sınıflarına sahip Omec AC motorlarımızı, yine hassas uygulamaları arayan tüm müşterilerimizin hizmetine sunabiliyoruz.
Soğutma şekilleri, genel soğutma metotları
IC411 tip soğutma şekli: TEFC, tam kapalı, gövde yüzeyi soğutmalı IEC normuna uygun olarak tüm Omec AC motorlarımızda standart soğutma biçimidir.
IC416 tip soğutma şekli: Tam kapalı, gövde yüzeyi soğutmalı, harici soğutma fan tertibatlı IEC normuna uygun olarak, arzu edildiğinde Omec AC motor ürün yelpazemizde mevcuttur.
IC01 tip soğutma şekli: Doğal soğutmalı, açık gövde motorlar ihtiyaç duyulduğunda, Omec AC motor yelpazemizde mevcuttur.
IC410 tip soğutma şekli: Pervanesiz motorlar, ihtiyaç duyulması halinde, Omec AC motor ürün yelpazemizde mevcuttur.
IC611 tip soğutma şekli: Isı değişimli motorlar, ihtiyaç duyulması halinde, orta gerilim Omec AC motorları yelpazemizde mevcuttur.
Motor yapı şekilleri
Alçak gerilim Omec AC motorları, sanayinin çeşitli kollarındaki uygulamaların gerektirdiği tüm elektrik motoru – iş makinesi bağlantı şekillerine cevap verebilecek yapıda inşa tipi çeşitliliğine sahiptir. Müşterilerimizden gelen teknik talepler doğrultusunda, en uygun yapı inşa şeklinde motorlarımızı üretip uygulamanın ihtiyacına sunabilmekteyiz.
En çok üretilip satışlarını gerçekleştirdiğimiz Omec AC motorlarımızdaki yapı inşa şekillerine örnek olarak sırasıyla; IMB3-Ayaklı, IMB5-Flanşlı ve IMV1-Flanşlı ile Kanopili yapıyı gösterebiliriz. Ayrıca makine imalatı sektöründe genellikle tercih edilen IMB14-Flanşlı yapı da en çok üretip satışını gerçekleştirdiğimiz motor yapı inşa tiplerimiz arasında yer alıyor. Aşağıdaki görsel, bir konveyör bant uygulamasına örnektir. Elektrik motoru, dişli kutuya direkt olarak bağlanmıştır.
Aşağıda birbirinden farklı Omec AC motor yapı inşa şekillerimiz yer almaktadır:
En çok dikkat edilmesi gereken noktalardan biri; flanşlı istenilip, düşey düzlemde çalışacak olan motorlarda, mil yönünün yukarı veya aşağı yönlerden hangisine doğru olduğunun doğru şekilde analiz edilmesidir. Gerektiğinde koruyucu şemsiye (kanopi) uygulamada söz konusu elektrik motoruna eklenmelidir. Konuya yönelik tüm detaylar, güncel Omec motor kataloğumuzun yer aldığı web sitemiz ‘www.omecmotors.com’da yer almaktadır.
Motor gövde büyüklüğü
Aşağıdaki görsel, motor gövde büyüklüğünün, mil yüksekliğinin ne anlama geldiğini anlatmaktadır. Elektrik motoru gövdesinden alınabilecek motor mil çıkış gücü, IEC normlarına uygun olarak kataloglarda belirtilir. Motorun gövdesi büyüdükçe gerek milinden iş makinesine vereceği kW mil gücü gerekse de çalışma verimi değerleri yükselmektedir. Örneğin, 180M gövdede 18,5 kW mil çıkış gücü verebilen 4-kutuplu (1500rpm) bir Omec AC motor, aynı mil çıkış gücünü bir alt gövde büyüklüğü olarak 160 gövdeden de verebilmektedir. Bu tip elektrik motorları literatürde “kompakt gövde motorlar” veya “artırılmış güçlü” motorlar olarak adlandırılmaktadır. Bu tip motor seçimleri, çoğunlukla işletmelerdeki motor yedeklemesi sırasında, iş makinesinin bulunduğu ortamdaki mekanik boyutların darlığından ve yeni motorun da bu dar alana sığabilme mecburiyetinden kaynaklanabilmektedir.
AC motor seçiminde izlenmesi gereken genel metodoloji
İhtiyaca uygun doğru elektriksel ve mekanik özelliklere sahip bir elektrik motorunu seçebilmek için izlememiz gerekli olan adımları, sırası ile maddelemek istiyoruz.
Unutulmamalıdır ki bir işletmede tam performans ile çalışıp iş makinesini en doğru noktada tahrik edebilen bir elektrik motoru, müşterinin ihtiyacının en başından doğru tespit edilmesi ve buna uygun elektrik motorunun seçilip üretilmesi ve hizmete sunulması ile mümkün olabilmektedir.
Aşağıdaki görsel, bir pompa uygulamasına örnektir. Elektrik motoru, iş makinesine direkt olarak kaplin vasıtasıyla bağlanmıştır.
Endüstride elektrik motorlarının en çok kullanılmakta olduğu başlıca uygulama ve en başta gelen sektörlere örnek vermemiz gerekirse; kompresör, fan ve pompa uygulamaları, dişli kutusu uygulamaları, konveyör bant ve vinç uygulamaları, arıtma teknolojileri, paketleme ve ambalaj sektörü, demir-çelik endüstrisi, kağıt ve çimento sektörlerini örnek gösterebiliriz. Tüm bu sektörlerdeki uygulamaların ana tahrik ürünü olan elektrik motorlarını doğru biçimde seçip tasarlayabilmemiz, sistemin genel çalışma performansı açısından önemlidir.
Şimdi örnek bir uygulamaya cevap vermesi beklenen bir elektrik motorunun teknik olarak seçilmesindeki adımları en baştan sırayla inceleyelim. Göz önünde bulundurmamız gereken tüm teknik noktaların neler olduğunu aşağıda maddeleyelim:
- Motorun çalışacağı şebeke değerleri: Besleme gerilimi, faz sayısı ve şebeke frekansı (Örneğin 3AC 50Hz 400V şebeke değeri veya 3AC 60Hz 380V şebeke değeri gibi).
- Motorun çalışacağı düzen, elektrik motoru enerjilendiği vakit sürekli mi, yoksa kesintili mi çalışacaktır? (Farklı çalışma rejimleri, S1…S9)
- Motorun sahip olması istenilen koruma sınıfı: Dış etkilere karşı IP koruma sınıfı.
- Motor kutup sayısı: Motor kaç kutuplu/devir (Rpm) değerinde olacaktır sorusunun yanıtının öğrenilmesi.
- Motor anma gücü: Elektrik motorunun mil çıkışından kaç kW’lik gücün talep edildiği (bu durum mekanik olarak iş makinesinin ne kadar kW’lik bir güce ihtiyaç duyduğu ana fikrinden yola çıkılarak bulunur).
- Motor yapı inşa şekli: Elektrik motorunun sahada iş makinesine bağlantısında kurulacağı yapı inşa şekli.
- Ortam fiziki şartları: Elektrik motorunun çalışacağı ortam sıcaklık değeri, ortam yüksekliği, buradan oluşabilecek olası bir motor mil çıkış gücü düşüşünün dikkate alınarak motorun hesaplanması.
- Bu veriler ışığında, uygun gövde büyüklüğündeki elektrik motorunun saptanması.
- Elektrik motorunun en uygun soğutma sınıfının seçilmesi, varsa istenilen özel boya isteğine göre tasarlanması.
- Elektrik motorunun şebeke üzerinden veya inverter (frekans çevirici) üzerinden çalışacağı bilgisinin net biçimde alınması ve son hali ile tüm maddeler doğrultusunda uygulamaya yönelik spesifik elektrik motorunun tüm detayları ile seçilmesi ve imalat planına alınmasıdır.
Aşağıdaki görsel, Omec Motor’un alçak gerilim elektrik motorlarındaki verimsel çeşitlilikler bakımından üretim ailesini göstermektedir:
