2006/42/EC Makine Emniyeti Yönetmeliği’nin temel gerekliliklerini yerine getirmek için diğer tüm gıda işleme ekipmanlarının yanı sıra proses vanaların sistem tasarımlarının da kişisel sağlık veya emniyet risklerinden arındırılması gerekir. Kullanılan malzemeler her kullanımdan önce temizlenmeli, gıda ile temas eden yüzeylerde mikroorganizmaların barınabileceği çukur, kenar gibi boşluklar bulunmamalıdır. Bu gereksinim gıdayı emniyetli, tutarlı kalitede ve uygun raf ömrüyle üretmek için zorunlu ön koşuldur. Hijyenik sınıftaki proses vanaları, bira fabrikası, süt ürünleri, içecek ve gıda üretim tesisleri gibi patojen yükünü azaltmak veya hassas ürünlerin raf ömrünü koruma gereksinimlerinin önemli olduğu çeşitli yiyecek ve içecek endüstrisi uygulamalarında kullanılmaktadır.
UltraClean vanalar ile nihai kalite
UltraClean olarak sınıflandırılan vana bileşenleri, çevreden (atmosferden) kontaminasyona karşı daha fazla emniyet koruması ile nitelenir ve böylece tüm süreç boyunca ürünün mikrobiyal stabilitesini sağlar. Gıdalarda kullanılan hijyenik sınıf vanalar için aynı tasarım özelliği, UltraClean bileşenleri için de geçerlidir. UltraClean vanalarının artırılmış emniyeti, temel olarak vana gövdesini buhar veya hermetik sızdırmazlık diyaframı ile atmosferden koruyarak elde edilir. Genel anlamda, UltraClean teknolojisine uygun ürünler, nihai ürün kalitesi kabul edilebilir bir aralığa denk geldiği sürece tekrarlanan ısıl işleme izin verebilir. Isıl işlemden birden fazla geçemeyen daha hassas ürünler için aseptik işlemler ve bileşenler daha uygun olabilir.
GEA gövde diyafram vanalarının saf aseptik vanalar olarak tahsis etmek yerine, kendi vanalarını UltraClean olarak sınıflandırmaz, genel olarak gövde diyafram vanalarının teknolojisini de sınıflandırır ve bunları ilgili proseslere (örneğin meyve suyu ve laktik asit ürünlerine) tahsis eder. Bir gövde diyafram vanasında kullanılan çeşitli malzemeler, membran ve şaft arasında ayrılabilir bir bağlantı gerektirir. Tam olarak sentetik malzeme ve metal arasındaki bu temas arayüzünde, farklı genleşme katsayıları ürün taşınması oluşumuna neden olabilir. Sıcaklık ve yük değişikliklerinin sıklığı ve ayrıca temizleme türü, membranın ömrünü etkiler. Bu nedenle bu membranlar, üreticilerinden bağımsız olarak metal körükler kadar stabil değildir. Ek olarak, membran kusurları her zaman dışarıdan tespit edilemez, bu da sorun gidermede ekstra maliyetlere neden olabilir. Bununla birlikte bu sınıflandırma sistemi, bu vanaların diğer alanlarda uygulanmasını kategorik olarak engellemez. Sonuç olarak, gövde diyafram vanası, klasik hijyenik uygulamalar veya aseptik kullanımlar için katma değer sağlayabilir.
Aseptik sınıfında da tavize yer yok
Diğer iki hijyenik sınıfın aksine, aseptik bileşenlerle ürün alanının çevreye karşı hermetik sızdırmazlığı zorunludur. Bu gereklilik ve dışarıdan arıza tespiti talebi ile kontaminasyon riskleri, diğer sınıflardaki bileşenlere göre daha düşüktür. Körüklü vana ile metal bir körük, özel bir kaynak işlemiyle vana gövdesine ayrılmaz bir şekilde bağlanır, yani (asansör etkisinin önlenmesi ile) mikropların boru ağına giremeyeceği anlamına gelir. Körükler, uzun yıllar boyunca aseptik özellikler sağlayan, reaksiyona girmeyen, ısıya dayanıklı ve uzun ömürlü bir yapıya sahiptir. Bu, denetim ve bakımı basitleştirir ve proses güvenilirliğini artırır. Sızıntı meydana gelirse, dışarıdan tespit güvenilir bir şekilde mümkündür, bu da takip maliyetlerini en aza indirir. UHT süt ürünleri, tıbbi beslenme ve bebek maması gibi belirli tüketici gruplarına yönelik üretim ile yüksek kaliteli ürünler ve/veya uzun raf ömrü gereksinimleri için aseptik prosesler kullanılmaktadır.
Değer belirleme süreci önemlidir. Tüm yatırımlarda olduğu gibi toplam sahip olma maliyetini dikkate almak yatırımın karşılığını verir. Benzer şekilde ürün ve süreç için riskler, yatırımlar, temizlik maliyetleri ve süresi, bakım ve yedek parça maliyetleri ve gerekli herhangi bir sorun giderme, önemli rol oynamaktadır. ‘Vanalarda hijyenik tasarım’ çok önemlidir ancak iş burada bitmez. Gıda üretim süreçlerinde kullanılan tüm ekipmanlar için hijyenik tasarım büyük önem taşımaktadır.
