Pompalar

Madencilik sektörü ve pompa uygulamaları

Yayın Tarihi:

8 sene önce

12 Kasım 2014

Yazar:

Editör

İnsanoğlunun varoluşundan günümüze büyük etkiler getirmiş madencilik sektörü, insanların ve ülkelerin refah, teknolojik gelişmişlik düzeyini ve yaşam kalitesini belirleyen en önemli faktörlerden biri olmuştur. Bu özelliği ile madencilik, tarih öncesi ve antik çağların cevher isimleri ile isimlendirilmesine (Taş Devri, Bakır Devri, Tunç Devri gibi) dahi neden olmuştur.

TKI-1_800x600

Madencilik, tarım uygulamaları ile birlikte toplumun ham madde ihtiyacını sağlayan iki üretim alanından bir tanesidir. Gelişmiş ülkeler, mevcut ekonomik güçlerini var olan doğal kaynaklarını etkin bir şekilde kullanarak elde etmişlerdir. Madencilik, gerek kendi içerisinde yarattığı ekonomik ve istihdam hacmi, gerekse üretim sektörüne oluşturduğu girdiler nedeniyle kritik bir konuma sahiptir.

Günümüzde global madencilik uygulamaları ile 1,5 trilyon USD değerinde 10 milyar ton’dan fazla miktarda maden yıllık olarak üretilmektedir. Bu değerin % 75’i enerji ham maddeleri, % 10’u metalik madenler ve geri kalan % 15’i ise endüstriyel ham madde üretimine aittir.

Madencilik ekonomik olarak büyük bir sektör olmasıyla birlikte, uygulama olarak en zorlu sektörlerdendir. Cevherin/mineralin çıkarılmasından rafinasyonuna kadar birçok adımda çok zorlu çalışma koşulları ve kritik prosesleri içerisinde barındırır. Örneğin, Güney Afrika’da platin madenlerinde 3500 m derinliklere inilmesi, ülkemizde de tecrübe ettiğimiz kömür madenlerinde grizu ve patlayıcı gaz oluşumu, petrol ve bazı minerallerin çıkartılmasında yer altında bulunan korozif ve hidrojen sülfit gibi zehirli gazların bulunması, rafinasyon tesislerinin madenlerden uzak olması sebebiyle kurulan uzun boru hatları ve bunların işletilmesi, bakım ve enerji maliyetlerinin yüksek olması gibi birçok problem madencilik uygulamalarının temel sıkıntılarındandır. Özellikle korozif ve aşındırıcı madenlerin çıkartılması, ortamın tozlu ve patlayıcı olması, ağır çalışma koşullarının ( 7 gün / 24 saat / 365 gün) bulunması nedeniyle proseste kullanılan ekipmanların yüksek “Güvenilirlik”, “Dayanım” ve “Güvenlik” şartlarını karşılaması gerekmektedir.

Proseslerdeki enerji maliyetlerini dikkate aldığımızda güvenilirliğin yanında yüksek verimli tasarlanmış ekipmanların kullanımı da öne çıkmaktadır. Bu bağlamda prosesin sürekliliğini, işletme ve bakım maliyetlerini, hatta ömür boyu maliyeti optimize eden yüksek teknolojiye haiz ekipmanlar uygulamada karşımıza çıkmaktadır.

Madencilik uygulamaları genel olarak aşağıdaki gibi aşamalara ayrılabilir.

- Maden arama

- Değerlendirme

- Hazırlık

- Yer altı veya açık ocak yöntemiyle üretim

- Cevher hazırlama ve zenginleştirme (kırma, öğütme, zenginleştirme, ekstraksiyon, vb.)

- Ergitme / Rafinasyon

- Kapatma ve kapatma sonrası iyileştirme işlemleri

Madencilikte pompa uygulamaları

Pompalar cevherin/mineralin çıkarılmasından rafinasyonla zenginleştirilerek son ürün haline getirilmesine kadar birçok proseste rol almaktadır. Bu prosesler sırasında pompalar zor çalışma koşulları altında ve korozif/aşındırıcı sıvıların aktarımını yapmaktadır. Bu uygulamalarda zorlu ortam koşulları (tozlu ve patlayıcı ortam) altında çalışan pompalar, partikül ve korozif kimyasalları içeren sıvıları aktarırken, kendinden beklenen performansı, sistem sürekliliğini sağlayacak dayanım ve güvenilirlik gereksinimleri altında gerçekleştirmelidir.

Bazı madencilik uygulamaları şu şekilde verilebilir:

Atık su transferi: Madencilikte kullanılan sular hem kimyasal, hem de fiziksel prosesler sırasında kirlenmektedir. Bu atık suların öncelikle ortamdan uzaklaştırılması ve arıtma işlemine tabi tutularak temizlenmesi gerekmektedir. Zira proseslerde kullanılan su hem çevresel etkiler, hem de suyun etkin ve verimli kullanılması açısından arıtılarak tekrar kullanılmaktadır. Bu bağlamda hem atık suyun transferi, hem de arıtılması aşamasında pompalar ana ekipman görevini üstlenmektedir.

Drenaj ve susuzlaştırma: Madencilikte cevherin çıkarılmasından işlenmesine birçok aşamada su kullanılmaktadır. Bunun yanında, yer altı ve yer üstü çıkarma işlemleri ortamda bulunan suyun drenajı ve ortamın susuzlaştırılması ile mümkündür. Bu aşamada basılan sular, genelde agresif yapıya sahip, içerisinde korozif mineralleri ve aşındırıcı parçacıkları içerir. Özellikle arama ve çıkartım proseslerinin sürekliliği susuzlaştırma ve drenaj ile direk ilintilidir.

Toz tutma sistemleri: Toz oluşumu madencilik uygulamalarının kaçınılmaz bir sonucudur. Oluşan toz etrafa yayılarak, bütün ekipmanların içerisine girer, boruların tıkanmasına, makinelerin kilitlenmesine, yağlayıcı sistemlerin bozulmasına neden olur. Bu nedenle arıza sıklıkları ve dolayısıyla bakım sıklıkları artar ve üretim kayıpları ve bakım maliyetleri birçok sıkıntıyı beraberinde getirir. Bu açıdan sprey sistemlerinde kullanılan pompalar toz tutma uygulamasında önemli bir yere haizdir.

Ham su ve arıtma sistemleri: Cevher ve minerallerin çıkarılmasından ve işlenmesine birçok adımda su kullanılmaktadır. Kullanılacak su, nehir, göl, yağmur suyu, vb. yollardan temin edilen ham suyun arıtılması ile elde edilmektedir. Ham suyun tesise sevk edilmesi ve arıtılması işlemleri yine pompaların etkin rol oynadığı uygulamalardır. Genellikle agresif olmayan bu uygulamalar, enerji maliyetleri ve sistemin sürekliği bağlamında yüksek verimli ve güvenirlikli pompaların kullanımını gerekli kılmaktadır.

Cevher/mineral transferi: Bazı madenlerin coğrafi ve demografik konumu, cevherin çıkarıldığı yerde işlenerek zenginleştirme ve rafinasyon tesislerinin kurulumuna uygun değildir. Bu sebeple cevher/mineral tesisin kurulu olduğu çok uzak mesafelere ya ham cevher olarak kara taşıtlarıyla ya da su içerisinde çözündürülmüş olarak uzun boru hatlarıyla taşınmak zorundadır. Uzun boru hatlarının olduğu uygulamalarda pompaların ağır hizmet çalışma şartları ve ömür boyu maliyetleri en önemli kriterler olarak ortaya çıkmaktadır.

Kimyasal liç ve flotasyon uygulamaları: Değerli ve değersiz minerallerin birbirinden ayrıldığı cevher hazırlama teknikleri içerisinde flotasyon ve liç işlemleri kimyasal maddelerin en çok kullanıldığı yöntemlerdir. Minerallerin fiziko-kimyasal yüzey özellik farklılıklarından faydalanılarak bazı minerallerin su içerisinde yüzdürülmesi bazılarının batırılması ile gerçekleştirilen zenginleştirme işlemine flotasyon adı veriliyor. Benzer şekilde kimyasal reaktifler (H2SO4, NaOH, NaCN, NaCl, vb.) kullanılarak yapılan zenginleştirme işlemi kimyasal liç olarak isimlendirilmektedir. Bu işlemler agresif sıvıları ve kimyasalların aktarımını gerekli kılmakla beraber, pompalar açısından yüksek teknoloji malzemelerin ve sızdırmazlık sistemlerinin kullanımının en çok görüldüğü aşamadır.

Standart Pompa yarım asırı aşan tecrübesi, proses/sektöre özel yaptığı araştırma-geliştirme faaliyetleri ve müşteri-uygulama odaklı çözümleri sunarak, Madencilik uygulamalarının her aşamasında “Yüksek Güvenirlikli” ve “Enerji Verimli” ürünleri ile çözüm ortağı olmaktadır.

Hazırlayan:

Hamdi Nadir Tural

Standart Pompa / İş Geliştirme ve Pazarlama Müdürü

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.

Sonraki Konu

Çamur pompaları ve ASÖBA

Önceki Konu

EUROPUMP ve SME Komisyonu Standart Pompa’yı ziyaret etti

Editör

Türkiye endüstrisine, alana özel, spesifik yayınlar üreten MONETA Tanıtım’ın sektörel dergilerinin ve web portallarının editörlüğünü yapmaktayım. Yeni nesil, dinamik yayıncılık anlayışıyla, dijital ve basılı mecralarda içerik geliştirmek için çalışmaktayız.

Devamını Oku

Pompalar

Tapflo Havayla Çalışan Diyaframlı Pompalar: Piyasadaki en çok yönlü pompalar

Yayın Tarihi:

2 hafta önce

10 Mart 2023

Yazar:

tasarim

Tapflo Havayla Çalışan Diyaframlı Pompalar, basit çalışma prensipleri, kompakt ve güvenilir tasarımları sayesinde ağır endüstrinin tüm taleplerini karşılar.

• Pompalar az sayıda bileşenden yapıldığından arıza süresi ve bakım maliyetleri en aza iner.

• Pompalar sağlamdır, güçlüdür ve uzun ömürlüdür.

• Pompalar zarar görmeksizin kuru da çalışabilir.

• Koruyucu ekipmana gerek yoktur. Pompalar, valf kapalıyken hasar görmeden çalışabilir.

• Kurulumu özel eğitim gerektirmez ve kolaydır (kurulumda elektrik kullanılmaz).

Tapflo pompalarının kurulumu kolay olmanın yanı sıra esnektir. Giriş ve çıkış portları, boru hattınıza uyacak biçimde 180 dereceye kadar döndürülebilir (PE, PTFE ve Metal Serisi Pompalar). Hava dağıtım sistemi yağlamaya gerek kalmadan çalışma imkanı sağlar (çevre kirlenmesini önler). Pompalar esnektir ve ayarlanması kolaydır. Emme yüksekliği, boş emme borusunda 5 metreye kadar ve ıslak borudaysa 9 metreye kadardır. Tapflo pompaları akışkana daldırılabilir. Bununla birlikte, akışkan ile temas halinde olan tüm bileşenlerin kimyasal olarak uyumuna dikkat edilmelidir. Zone 1 (ATEX, grup II, Kat. 2’ye göre) ve Zone 0 (ATEX, grup II, Kat. 1’e göre) için patlamaya dayanıklı modeller mevcuttur.

Pompalar; yanıcı, aşındırıcı ve kimyasal olarak agresif, yüksek ve düşük viskoziteli, aşındırıcı içeriği kapsayan çok geniş bir kimyasal yelpaze ile uyumludur.

Pompalar birçok uygulamada kullanılabilir:

• Yüzey şartlandırma

• Su arıtma

• Atık ve su endüstrisi

• Makine endüstrisi

• Boya, baskı ve vernik endüstrisi

• Kimya endüstrisi

CIP işlemlerinde Tapflo diyaframlı pompalar

Bursa bölgesindeki Tapflo müşterisi, CIP işlemlerinde T200 PTT-7PV Pompaları kullanıyor. Firma; süt, ayran ve yoğurt gibi süt ürünleri üreten bir işletme.

Uygulama örneğiyle ilgili konuşan Tapflo Ürün Müdürü Umut Kaya, “Bu işlemler için üç tank var ve 3 T200 PTT-7PV kullanılıyor. Pompalarımız her üretim sürecinden sonra kostik asidi tüm sisteme (boru hatları+pompalar+valfler ile) aktarıyor. Tapflo Diyaframlı Pompalar %48 kostik asit (NAOH)+%2 nitrik asit transfer ediyor. Bir yılı aşkın süredir etkin bir şekilde çalışıyorlar” diyor.

Müşteri, pompanın 3 ana özelliğinden dolayı bu modeli seçti:

• Aşındırıcı ve kimyasal agresif akışkanları transfer edebilir.

• Kuru çalışabilir ve hasar görmez.

• Güçlü kendinden emiş becerisi.

Tapflo Group, bağımsız, İsveçli aile firması olup, havayla çalışan diyaframlı pompaların, santrifüj pompaların ve diğer endüstriyel proses ekipmanlarının üretici ve küresel tedarikçisidir.

Tapflo ürünleri ve hizmetleri 6 kıtada 75 ülkede mevcuttur. Tapflo olarak, müşterilerimizin rahatlığı için en yüksek Tapflo hizmet kalitesini garanti eden Tapflo Grup Şirketlerimiz ve özenle seçilmiş distribütörler tarafından dünya çapında temsil edilmekteyiz.

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.

Devamını Oku

Pompalar

Salvatore Robuschı, ISO 5199 Normu “Kanal Çarklı” ağır hizmet pompaları

Yayın Tarihi:

2 hafta önce

10 Mart 2023

Yazar:

tasarim

Salvatore Robuschi markalı RB Serisi Kanal Çarklı Pompalar, ISO 2858-5199 normlarına uygun olarak üretilen; yüksek verimli, uzunömürlü, basit ve modüller tasarımı ile kullanıcı dostu ağır hizmet tipi endüstriyel proses pompalarıdır.

RB Serisi pompaların genel dizayn ve üretim özellikleri şu şekildedir:

2400 m3/h’e kadar debi değeri
70 m’ye kadar basma yüksekliği
220 C’ye kadar yüksek akışkan sıcaklıklarına uygunluk
Pompaların üretiminde kullanılan standart malzemeler:
AISI316 Paslanmaz çelik döküm
SAF2507 Süper dubleks
GG25 Döküm demir

Pompaların üretiminde kullanılan diğer malzemeler:

AISI 904
Hasteloy
Monel

Salvatore Robuschi markalı RB Serisi pompaların sağladığı avantajlar:

Yüksek hidrolik verim
Uzun servis ömrü
Düşük yedek parça ihtiyacı
Kısa teslim süresi (“Ex-work Italya” olarak teslim süresi yaklaşık 30 gündür)
Düşük NPEY (NPSH) gereksinimi
Farklı salmastra yapıları ile kullanılabilme ve istendiği zaman bunlar arasında kolayca geçiş yapabilme imkânı

Pompalarda kullanılabilecek salmastra yapıları şunlardır:

Yumuşak salmastra
Tek mekanik salmastra
Çift mekanik salmastra
Kartuş tip mekanik salmastra

Üstün performans ve dizayn özellikleri ileSalvatore Robuschi markalı RB Serisi pompalar aşağıdaki sektör ve uygulamalar için uzun ömürlü ve güvenilir çözümler sunar:

Kimya endüstrisinde kullanılan korozif akışkanların transferinde ve basınçlandırılmasında.
Domates salçası ve meyve suyu üretim tesislerinde, vakum altında çalışan evaparatorlerde (32 brix değerine kadar domates salçası ve meyve püresi)
Petro-kimya endüstrisinde kullanılan yanıcı/patlayıcı kimyasalların ve akaryakıt türevlerinin transferinde ve basınçlandırılmasında.
Yanıcı / patlayıcı ortamlarda (ATEX Zone-1 ve Zone-2) ve zor çevre şartlarında.

Pompanın kendisi (elektriksel olmayan hidrolik gövdesi) ATEX sertifikasına sahiptir

(II2G Ex h IIB T4 Gb) ve pompa etiketinde (motor etiketinden bağımsız olarak) ATEX markalaması bulunmaktadır.

Nihai ürün (skid) ise bir bütün olarak tekrar ATEX sertifikalandırması ile teslim edilmektedir.

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.

Devamını Oku

Pompalar

Zorlu talepler pnömatik motorlu varil pompasıyla karşılandı

Yayın Tarihi:

2 hafta önce

9 Mart 2023

Yazar:

tasarim

Castle Pumps, elektronik sağlık teşhis sistemleri üreticisi olan bir müşterisinin zorlu taleplerini karşıladı. Mürekkep kalıntısı olan kullanılmış yıkama akışkanının pompalanması uygulamasında; yanıcı solventleri güvenli bir şekilde kullanılabilmesi, çamur benzeri mürekkep kalıntılarını işlenebilmesi ve tankların boşaltılması için uygunluk gibi temel zorluklar, pnömatik motorlu varil pompasıyla giderildi.

Üretim tesislerinde kullanılan bir kimyasal transfer pompası için sağlık uzmanları tarafından kullanılmak üzere elektronik teşhis makineleri üreten bir firmadan talep alan Castle Pumps, müşterisinin prosesini inceledi: Müşterinin, her biri 35 litre temizleme solüsyonu alacak 4 yeni temizleme tankı takması gerekiyordu. Bu tanklarda su bazlı organik çözücülerin yanıcı bir karışımı aktarılıyordu. Bu temizleme akışkanı, pnömatik bir motor tarafından döndürüldükçe şablonlara püskürtülen ve tanka geri akan baskı şablonlarındaki mürekkepleri temizlemek için kullanılıyordu. Ay boyunca, ekranlardan yıkanarak tankın dibinde belirli bir seviyede mürekkep artığı birikebileceğinden, bu temizleme solüsyonunun tanktan aylık olarak boşaltılması ve temiz sıvı ile doldurulması gerekiyordu. Müşteri mevcut tankları boşaltmak için bir peristaltik pompa kullanıyordu; ancak tankların oldukça derin olması, emme hortumunu atmak ve almak için depoya eğilme anlamına geliyordu. Bu da firmanın mümkünse kaçınmak istediği bir durumdu.

Müşterinin mevcut pompasıyla yaşadığı zorlukları göz önüne alan Castle Pumps, ilk hedef olarak depoya eğilme ve yaslanma sorununu çözmeyi belirledi. IBC ve tank boşaltma için birçok model içeren varil pompası üreticisi Flux ile köklü bir ilişkisi olan Castle Pumps, Flux’un ürün yelpazesinden müşterinin tedarik ettiği tanka uygun ve MSDS sayfasında ayrıntıları verildiği üzere temizleme solüsyonundaki çözücülerin aşındırıcı doğasıyla uyumlu, 1500 mm paslanmaz çelik şaftlı bir F430 pompa seçti. Bu özel kimyasal pompa modeli, aynı zamanda mevcut mürekkep kalıntısı gibi aşındırıcıları minimum aşınma ile işlemek için tasarlanmıştı. Orta değişimli uygulamalara da uygundu. Kullanılan temizleme akışkanının viskozitesinin, tank boşaldıkça değişebileceği ve dipte daha fazla mürekkep çamuru içerdiği göz önüne alındığında, bu çok büyük bir avantaj anlamına geliyordu. Müşterisinin yıkama tanklarını yerinde besleyen basınçlı havası olduğundan, kimyasal pompayı elektrikli motor yerine pnömatik motorlu olarak belirleyen Castle Pumps, yanıcı solventlerin güvenli bir şekilde işlenmesini sağlamak için tehlikeli uygulamalarda kullanım için ATEX sertifikasına da sahip motor ve pompa sağladı.

Çalışmada kullanılan ekipman

Model: Flux F430 Varil Pompası

Modeli: F430 Paslanmaz Çelik

Akışkan: Mürekkep kalıntılı organik solvent bazlı yıkama sıvısı

Motor: Hız ayarı için F416 Basınçlı Hava c/w küresel vana

Daldırma uzunluğu: 1500mm

Bağlantılar: DN 25, G 1 ¼

Gövde: AISI 316

Şaft: AISI 316

Pervane: ETFE

Motor: EX II 2G Ex h IIC T6 Gb / Pompa: Ex II 1/2 G IIB T4

Endüstri dünyasındaki gelişmeleri takip edin. Neleri size ulaştırmamızı istersiniz? Şimdi kayıt olun.