Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) koronavirüsün hava ile yayıldığına dair bulguları olduğunu açıklamasının ardından, kapalı ortamlarda solunan havanın kalitesi daha da önem kazandı. COVID-19’a neden olan virüsten çok daha küçük boyuttaki partikülleri verimli bir şekilde yakalamasıyla öne çıkan HEPA filtreli hava temizleyicilerinin bulaşı riskini azaltıp azaltmadığı konusunda ise araştırmalar devam ediyor. Hava temizleme alanında 34 yıllık deneyimiyle öncü şirketlerden Bomaksan, sınıfının en yükseği olan H14 sınıfı HEPA filtre teknolojisi ile 1 mikron altı partiküllerin bile %99,995 verimlilikte yakalanabildiğine dikkat çekiyor.
Koronavirüsün hava yoluyla bulaşmasını önlemek amacıyla kapalı ortamlarda HEPA filtreli hava temizleme cihazlarına talep arttı. Son olarak Almanya’da Bavyera eyaleti, okullarda sınıflara yerleştirilmek üzere HEPA filtreli mobil hava temizleyiciler için 50 milyon Euro’luk hibe paketi açıkladı. Okullara sınıf başına 3.500 Euro’luk hava temizleme cihazı desteği veriliyor. Peki, HEPA filtreler havadaki virüs ve bakterileri yakalamada ne kadar efektif? COVID-19’a neden olan virüs yaklaşık 0.125 mikron (125 nanometre) çapında. NASA tarafından yapılan çalışmalar ve araştırmalara göre ise HEPA Filtreler göreceli olarak nano boyutlardaki partikülleri %100’e yakın bir oranda yakalayabiliyor.
En üst sınıf Hepa filtreler Koronavirüsü de yakalıyor
Avrupa Standardı EN 1822’deki tanıma göre HEPA filtrelerin partikül yakalama verimliliklerine göre farklı sınıflara ayrıldığını söyleyen Bomaksan Genel Müdürü R. Bora Boysan, Hepa filtrelerle ilgili şu bilgileri veriyor: “En düşük partikül yakalama verimliliğine sahip HEPA filtre H10 sınıfı olarak tanımlanırken, mümkün olan en yüksek partikül yakalama verimliliğine sahip bir HEPA filtre H14 sınıfında yer almaktadır. Özellikle salgın dönemlerinde, hava yolu ile bulaşan virüs vb. zararlı patojenlerin soluduğumuz havadan etkin şekilde uzaklaştırılması adına HEPA filtreler en etkili çözümdür. Mümkün olan en üst düzeyde önlem alabilmek adına da H14 sınıfı HEPA filtreler ön plana çıkmaktadır. Çünkü H14 sınıfı HEPA filtreler, Koronavirüs gibi çok çok küçük boyutlardaki partiküller ve buna benzer nano boyutlu birçok partikülü yakalayabilecek liflere sahiptir.”
Bulaşı riskini azaltan temiz hava dolabı geliştirdi
Pandemi dönemi Ar-Ge çalışmaları sonucu H14 sınıfı HEPA filtreli portatif temiz hava dolapları tasarlayıp ürettiklerini söyleyen R. Bora Boysan, “Yapılan son araştırmalar sonucunda virüsün hava yoluyla da bulaşma riskinin olduğunu biliyoruz. Yani enfekte bir insanın bulunduğu ortamda bulunan havalandırma sistemi yetersizse, virüsü başka insanlara bulaştırma ihtimali var. Bulaşı riskini minimize etmek amacıyla geliştirdiğimiz temiz hava dolapları sınıfının en yoğun aktif karbon filtresi ile VOC’leri ve kötü kokuları filtrelerken, H14 sınıfı HEPA filtreler ile de virüs, bakteri gibi mikroorganizmalar ile PM2.5 partikülleri içerisinde hapsederek sürekli olarak temiz hava sağlıyor.” dedi.
Hava temizleme cihazı seçerken nelere dikkat edilmeli?
- Bora Boysan, hava temizleme cihazı seçerken nelere dikkat edilmesi gerektiğine dair de önerilerini paylaştı: “Öncelikle ne kadarlık bir hava kapasitesine ihtiyacınız olduğunu saptamanız lazım. TTMD ve ASHRAE’nin bu konudaki tavsiyeleri, cihazın çalışacağı hacmi saatte minimum 5 kez değiştirmesi gerekliliğidir. Yani 3 metre yüksekliğe sahip 100 m² bir alanın havasını etkin bir şekilde temizleyebilmek için 1.500 m³/h’lik bir kapasiteye ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun yanı sıra UV lambalı sistemlerin düzgün tasarlanması çok kritiktir. Hesaplamalar düzgün bir şekilde yapılmazsa, UV lambalar mavi ışık olmaktan öteye maalesef geçemezler. UV lambalar HEPA filtrelerin önüne koyulduklarında ömürleri çok kısadır. Son olarak bu konuda öneriler listesi yayınlayan Alman Hijyen Komisyonu da hava temizleme cihazlarında Ozon ve UV-C kullanımını önermemektedir.”
