Hizmet Grupları
Pompa ve Vana sektör raporu
Pompalar ve vanalar, akışkanları, kendilerinden veya enerjilerinden yararlanmak üzere, lazım oldukları yere aktaran sistemlerin ana unsurlarıdırlar. Akışkanların transferi, enerjilerini artırmak suretiyle yapılır. Pompalarla hızlandırılan sıvılar veya kompresörlerle sıkıştırılan gazlar, onları taşıyacak boru hatları vasıtasıyla kullanılacakları noktaya iletilirler. Basınçlı kaplar, vanalar, kontrol ve kumanda düzenekleri de pompaj sistemlerinin diğer unsurlarıdırlar.
Değerleri ve fonksiyonları itibariyle yatırım malları olarak kabul ettiğimiz pompa ve vanaların kullanılmadığı sektör olmadığı gibi, üretici ve sağlayıcılarının ilişki içinde olmadığı sektör de bulunmamaktadır. Makine İmalat Sektörünün alt sektörlerinden olan pompa ve vana sanayinin ürün ve hizmet sağladığı başlıca alanlar şöyle sıralanabilir:
-
- Kimya, Petro-Kimya tesisleri, nakil boru hatları,
-
- Devletin ve belediyelerin içme suyu, kanalizasyon, arıtma, depolama, iletim yatırımları,
-
- Konut ve inşaat sektörü yatırımlarında ısıtma, soğutma vb ihtiyaçlar,
-
- Tarımsal sulama, yağmurlama ve peyzaj yatırımları,
-
- Turizm ve hizmet sektörleri yatırımları,
-
- İş makineleri, otomotiv, gemi inşaatı, havacılık gibi kaldırma, taşıma ve ulaşım araçları üreten her sektörün yakıt, soğutma ve tahliye sistemleri
-
- Makine İmalat sanayinin hemen her alanında üretilen makine ve donanımlardaki talep,
-
- Her türlü sınai yatırımlar, bunların modernizasyonu ve tevsii.
Ülkemiz ve uluslararası sektör için de aynı ölçüde geçerli olmak üzere, sektörün satış hacmini her alanda yapılmakta olan yatırımlar ve revizyonlar belirlemektedir. Bunlar içinde konut ve tarım sektörü önemli bir pazar segmentidir; en yoğun rekabetin yaşandığı, en fazla üreticinin yer aldığı segment olması nedeniyle buradaki değişimler pompa imalat sektörünü en fazla etkiler durumdadır.
ÜRÜNLERİN SINIFLANDIRMASI
Pompalar ve vanalar için yapılan ayrıntılı sınıflandırmalar aşağıda ayrı ayrı verilmiştir :
Pompalar
| G.T.İ.P | ÜRÜN | |
| 1- | Kalorifer sirkülasyon pompaları (Santrifüj, monoblok) | 8413.70.30 |
| 2- | Yüksek basınçlı çok kademe pompalar | 8413.70.80 |
| 3- | Dalgıç tipi derinkuyu pompaları (Santrifüj, düşey milli) | 8413.70.21-29 |
| 4- | Dik türbin tipi derinkuyu pompaları (Santrifüj, düşey milli) | 8413.70.99 |
| 5- | Jetli pompalar (Santrifüj, tek kademeli, yatık milli) | 8413.70.91 |
| 6- | Yangın pompaları (Santrifüj, tek veya çok kademeli) | 8413.70.91 |
| 7- | Sulama ve Yağmurlama pompaları (Santrifüj, tek kademeli) | 8413.70.91-99 |
| 8- | Norm pompalar (Santrifüj, tek kademeli, yatık milli) | 8413.70.91-99 |
| 9- | Çamur pompaları | 8413.70.91-99 |
| 10- | Atık su pompaları | 8413.70.91-99 |
| 11- | Proses pompaları | 8413.60.90 |
| 12- | Hidrofor pompaları (Santrifüj, tek/çok kademeli, yatık/dik) | 8413.70.30 |
| 13- | Pistonlu pompalar | 8413.50 |
| 14- | Diyaframlı pompalar | 8413.50 |
| 15- | Dişli pompalar | 8413.60.41-49 |
| 16- | Vidalı pompalar | 8413.60.41-49 |
| 17- | Dozaj pompaları | 8413.60.90 |
| 18- | Kimyasal asit pompaları | 8413.81.90 |
| 19- | Viskoz mayi pompaları | 8413.81.90 |
| 20- | Vakum pompaları | 8414.10.30-50 |
Vanalar
| ÜRÜN | G.T.İ.P | |
| 1- | Körüklü ve Pistonlu Vanalar | 8481:80.71-73-79 |
| 2- | İğne Vanalar | 8481:80.71-73-79 |
| 3- | Bıçaklı Vanalar | 8481.80.61-63-69 |
| 4- | Sürgülü (Gate) Vanalar | 8481.80.61-63-69 |
| 5- | Kelebek Vanalar | 8481.80.85 |
| 6- | Küresel ve Plug Vanalar | 8481.80.81 |
| 7- | Diyaframlı Vanalar | 8481.80.87 |
| 8- | Çek Vanalar, Çalpara, Klape | 8481.30 |
| 9- | Kontrol Vanaları, 3-4 yollu Vanalar | 8481.80.59 |
| 10- | Basınç Düşürücü Vanalar, Emniyet Vanaları | 8481.10 |
| 11- | Termostatik Vanalar | 8481.80.51 |
| 12- | Yangın Hidrantları ve Sulama Hidrantları | 8481.80.90.00.11 |
| 13- | Vakum Vanaları | 8481.80.99.00.19 |
| 14- | Buhar Kapanları (Kondenstoplar), Vantuzlar | 8481.80.90.11.139 |
DÜNYA POMPA VE VANA İHRACATI
Birleşmiş Milletler (BM) İstatistik Bölümü’nden elde edilen verilere göre 2007 yılı toplam dünya pompa ihracatı 42,9 milyar $ değerinde kaydedilmiştir. Almanya, ABD ve İtalya dünya pompa ihracatının yaklaşık yarısını gerçekleştirmektedir.
Dünya Pompa İhracatı (2007)
Kaynak: BM İstatistik Bölümü
Dünya Pompa İhracatı (2007)
| SIRA | ÜLKE | DEĞER ($) | PAY (%) |
| 1 | ALMANYA | 10.206.519.000 | 23,8 |
| 2 | A.B.D | 5.548.869.627 | 12,9 |
| 3 | İTALYA | 4.070.448.989 | 9,5 |
| 4 | JAPONYA | 3.506.190.976 | 8,2 |
| 5 | FRANSA | 2.625.016.687 | 6,1 |
| 6 | ÇİN | 2.488.364.196 | 5,8 |
| 7 | İNGİLTERE | 1.793.713.893 | 4,2 |
| 8 | ÇEK CUMHURİYETİ | 1.388.915.922 | 3,2 |
| 9 | KANADA | 1.229.755.183 | 2,9 |
| 10 | DANİMARKA | 1.187.003.269 | 2,8 |
| 11 | HOLLANDA | 1.160.210.779 | 2,7 |
| 12 | İSVEÇ | 920.973.044 | 2,1 |
| 13 | AVUSTURYA | 763.734.926 | 1,8 |
| 14 | NORVEÇ | 739.057.948 | 1,7 |
| 15 | BELÇİKA | 653.787.981 | 1,5 |
| 16 | KORE | 629.416.968 | 1,5 |
| 17 | BREZİLYA | 568.588.611 | 1,3 |
| 18 | SİNGAPUR | 564.776.332 | 1,3 |
| 19 | İSVİÇRE | 534.556.825 | 1,2 |
| 20 | MACARİSTAN | 271.811.396 | 0,6 |
| 21 | TAYLAND | 266.405.373 | 0,6 |
| 22 | RUSYA | 250.437.477 | 0,6 |
| 23 | AVUSTRALYA | 225.122.442 | 0,5 |
| 24 | HONG KONG | 198.566.633 | 0,5 |
| 25 | TÜRKİYE | 165.194.894 | 0,4 |
| 26 | GÜNEY AFRİKA | 152.977.341 | 0,4 |
| 27 | İRLANDA | 146.494.567 | 0,3 |
| 28 | ARJANTİN | 114.564.742 | 0,3 |
| 29 | SLOVAKYA | 113.198.239 | 0,3 |
| 30 | LÜKSEMBURG | 89.476.583 | 0,2 |
| DİĞER | 391.683.953 | 0.9 | |
| TOPLAM | 42.965.834.796 | 100,00 |
Kaynak: BM İstatistik Bölümü
Dünya pompa ihracatından %23,8 pay alan Almanya, 10,2 milyar $ ile dünya pompa ihracatında ilk sırada yer almaktadır. Almanya’yı 5,5 milyar $ ile ABD takip etmektedir. Dünya pompa ihracatında Almanya ve ABD’yi, İtalya, Japonya, Fransa ve Çin takip etmektedir.
Türkiye ise 2007 yılı pompa ihracatında 165 milyon$ ile dünya sıralamasında 25. sırada yer almaktadır.
Dünya Vana İhracatı (2007)
Kaynak: BM İstatistik Bölümü
Dünya Vana İhracatı (2007)
| SIRA | ÜLKE | DEĞER ($) | PAY (%) |
| 1 | Almanya | 9.478.920.000 | 17,3 |
| 2 | Çin | 8.049.183.278 | 14,7 |
| 3 | İtalya | 7.869.122.787 | 14,3 |
| 4 | ABD | 6.281.800.661 | 11,4 |
| 5 | Japonya | 3.411.677.629 | 6,2 |
| 6 | İngiltere | 2.955.537.580 | 5,4 |
| 7 | Fransa | 2.945.363.405 | 5,4 |
| 8 | Danimarka | 1.578.607.300 | 2,9 |
| 9 | Kanada | 1.291.993.050 | 2,4 |
| 10 | İsviçre | 1.283.571.230 | 2,3 |
| 11 | HOLLANDA | 1.040.345.949 | 1,9 |
| 12 | KORE | 1.031.268.122 | 1,9 |
| 13 | BELÇİKA | 807.898.198 | 1,5 |
| 14 | ÇEK. | 745.181.687 | 1,4 |
| 15 | AVUSTURYA | 711.303.489 | 1,3 |
| 16 | İSVEÇ | 699.385.964 | 1,3 |
| 17 | SİNGAPUR | 554.342.130 | 1,0 |
| 18 | FİNLANDİYA | 501.608.961 | 0,9 |
| 19 | TAYLAND | 389.460.600 | 0,7 |
| 20 | ISRAİL | 384.347.000 | 0,7 |
| 21 | NORVEÇ | 335.145.602 | 0,6 |
| 22 | BREZİLYA | 290.477.744 | 0,5 |
| 23 | HONG KONG | 286.387.904 | 0,5 |
| 24 | RUSYA | 256.256.717 | 0,5 |
| 25 | SLOVENYA | 223.432.552 | 0,4 |
| 26 | İRLANDA | 195.856.096 | 0,4 |
| 27 | LÜKSEMBURG | 183.520.855 | 0,3 |
| 28 | ROMANYA | 161.264.641 | 0,3 |
| 29 | AVUSTRALYA | 155.645.067 | 0,2 |
| 30 | TÜRKİYE | 124.129.709 | 0,2 |
| DİĞER | 655.597.471 | 1,2 | |
| TOPLAM | 54.878.633.378 | 100,00 |
Kaynak: BM İstatistik Bölümü
Dünya vana ihracatından %17,3 pay alan Almanya, 9,5 milyar $ ile dünya vana ihracatında ilk sırada yer almaktadır. Almanya’yı 8 milyar $ ile Çin takip etmektedir. Dünya pompa ihracatında Almanya ve Çin’i, İtalya, ABD ve Japonya, takip etmektedir.
Türkiye ise 2007 yılı vana ihracatında 124 milyon$ ile dünya sıralamasında 30. sırada yer almaktadır.
TÜRKİYE’NİN POMPA VE VANA İHRACATI
Türkiye’nin 2007 yılı pompa ihracatı 271,1 milyon $ olmuş ve 2006 yılına göre % 74,3 oranında artış göstermiştir. Pompa ihracatı gerçekleştirilen başlıca ülkeler sırasıyla Almanya, Irak, İngiltere, A.B.D, Rusya Federasyonu ve Fransa’dır. En fazla ihracat artışı gerçekleşen ülkeler ise Almanya, Gürcistan, Romanya ve Libya olmuştur.
Türkiye’nin Pompa İhracatında İlk 20 Ülke
| ÜLKE ADI | 2006 | 2007 | 2008(Ocak-Haziran) | DEĞİŞİM(2007/ 2006) | PAY(%)2007 | |
| 1 | ALMANYA | 31.680.890 | 103.884.413 | 46.769.459 | 227,9 | 38,3 |
| 2 | IRAK | 10.054.554 | 20.380.269 | 7.039.316 | 102,7 | 7,5 |
| 3 | İNGİLTERE | 11.483.652 | 15.281.400 | 9.830.752 | 33,1 | 5,6 |
| 4 | A.B.D. | 13.663.142 | 11.934.517 | 5.192.449 | -12,5 | 4,4 |
| 5 | RUSYA FEDERASYONU | 6.190.988 | 9.169.802 | 6.529.741 | 48,1 | 3,4 |
| 6 | FRANSA | 4.388.411 | 7.231.784 | 6.545.165 | 64,8 | 2,7 |
| 7 | EGE SERBEST BÖLGE | 6.093.145 | 7.159.101 | 4.466.891 | 17,5 | 2,6 |
| 8 | KAZAKİSTAN | 2.921.410 | 6.320.724 | 2.732.010 | 116,4 | 2,3 |
| 9 | AZERBAYCAN-NAHÇ. | 3.234.275 | 6.133.670 | 3.435.921 | 89,6 | 2,3 |
| 10 | HİNDİSTAN | 3.358.996 | 5.825.306 | 2.622.730 | 73,4 | 2,1 |
| 11 | ROMANYA | 1.907.249 | 4.925.655 | 4.235.202 | 158,3 | 1,8 |
| 12 | İRAN | 3.297.761 | 4.924.795 | 3.104.328 | 49,3 | 1,8 |
| 13 | İTALYA | 2.797.368 | 3.483.228 | 2.425.972 | 24,5 | 1,3 |
| 14 | BELÇİKA | 3.189.687 | 3.215.943 | 179.315 | 0,8 | 1,2 |
| 15 | GÜNEY AFRİKA CUM. | 2.635.145 | 3.185.233 | 1.190.537 | 20,9 | 1,2 |
| 16 | KUZEY KIBRIS T.C. | 3.499.567 | 2.726.488 | 1.343.264 | -21 | 1 |
| 17 | YUNANİSTAN | 2.512.968 | 2.693.865 | 1.716.676 | 7,2 | 1 |
| 18 | LİBYA | 1.067.608 | 2.616.665 | 1.923.655 | 145,1 | 1 |
| 19 | GÜRCİSTAN | 844.300 | 2.496.784 | 843.188 | 195,71 | 0,9 |
| 20 | MISIR | 1.063.019 | 2.225.686 | 2.103.306 | 109,4 | 0,8 |
| DİĞER | 39.642.583 | 45.307.418 | 29.676.950 | 11,8 | 15,9 | |
| TOPLAM | 155.526.718 | 271.122.746 | 143.906.827 | 74,3 | 100 |
Kaynak: TÜİK
Almanya’ya gerçekleştirilen 103,8 milyar $ ihracat ile Almanya Türkiye’nin toplam pompa ihracatından %38,3 oranında pay almıştır. Dünya pompa ihracatında ikinci sırada yer alan A.B.D ise Türkiye’nin ihracatında 4. konumdadır.
Türkiye’nin Pompa İhracatında İlk 10 Ülke (2007)
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin Vana İhracatında İlk 20 Ülke (2007)
| ÜLKE ADI | 2006 | 2007 | 2008(Ocak-Haziran) | DEĞİŞİM(2007/ 2006) | PAY(%)2007 | |
| 1 | ALMANYA | 26.584.737 | 45.938.308 | 26.772.055 | 72,8 | 18,3 |
| 2 | RUSYA FEDERASYONU | 8.497.128 | 15.253.100 | 8.361.430 | 79,5 | 6,1 |
| 3 | İNGİLTERE | 17.002.709 | 14.629.854 | 6.196.094 | -13,8 | 5,1 |
| 4 | A.B.D. | 22.799.189 | 12.603.406 | 4.985.245 | -44,7 | 5,0 |
| 5 | İTALYA | 11.267.445 | 12.517.199 | 8.817.216 | 11,1 | 5,0 |
| 6 | FRANSA | 4.577.464 | 10.552.687 | 6.746.015 | 130,5 | 4,2 |
| 7 | HOLLANDA | 6.950.833 | 8.415.161 | 6.368.711 | 21,1 | 3,3 |
| 8 | CEZAYİR | 789.912 | 7.247.051 | 1.467.277 | 817,5 | 2,9 |
| 9 | BULGARİSTAN | 5.397.094 | 6.157.773 | 4.883.695 | 14,1 | 2,4 |
| 10 | KAZAKİSTAN | 3.165.799 | 5.982.885 | 2.640.752 | 89,0 | 2,4 |
| 11 | İSVEÇ | 4.668.876 | 5.856.945 | 2.144.232 | 25,4 | 2,3 |
| 12 | LİBYA | 1.973.932 | 5.799.326 | 9.934.077 | 193,8 | 2,3 |
| 13 | MISIR | 6.039.454 | 5.675.380 | 6.610.070 | -6,0 | 2,3 |
| 14 | SURİYE | 2.516.718 | 5.563.715 | 4.132.580 | 121,1 | 2,2 |
| 15 | IRAK | 3.614.808 | 5.441.031 | 3.306.833 | 50,5 | 2,2 |
| 16 | AZERBAYCAN | 3.172.732 | 5.262.806 | 4.466.986 | 65,9 | 2,1 |
| 17 | ROMANYA | 3.028.404 | 4.851.032 | 4.091.963 | 60,1 | 1,9 |
| 18 | İSRAİL | 3.115.413 | 4.329.468 | 2.808.390 | 39,0 | 1,7 |
| 19 | UKRAYNA | 1.971.624 | 3.973.257 | 2.978.646 | 101,5 | 1,6 |
| 20 | ÇİN HALK CUMHUR. | 1.288.437 | 3.497.221 | 2.033.861 | 171,4 | 1,4 |
| DİĞER | 47.033.502 | 61.999.316 | 45.160.045 | 32,1 | 23,4 | |
| TOPLAM | 185.456.210 | 251.546.921 | 164.906.173 | 35,6 | 100,00 |
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin 2007 yılı vana ihracatı 251,5 milyon $ olmuş ve 2006 yılına göre % 35,6 oranında artış göstermiştir. Vana ihracatı gerçekleştirilen başlıca ülkeler sırasıyla Almanya, Rusya Federasyonu, İngiltere, ABD ve İtalya’dır. En fazla ihracat artışı gerçekleşen ülkeler ise Cezayir, Libya, ÇHC ve Fransa olmuştur.
Türkiye’nin Vana İhracatında İlk 10 Ülke (2007)
Kaynak: TÜİK
Almanya’ya gerçekleştirilen 45,9 milyon $ ihracat ile Almanya Türkiye’nin toplam pompa ihracatından %18,3 oranında pay almıştır.
Altılı GTİP bazında Pompa İhracat Rakamları
| GTİP | ÜRÜN ADI | 2006 | 2007 | 2008 (Ocak-Haziran) |
| 841391 | POMPALARIN AKSAM-PARÇALARI | 60.845.426 | 134.405.603 | 58.278.842 |
| 841360 | DIGER DÖNER DEPLASMANLI POMPALAR | 20.659.986 | 34.559.599 | 23.989.066 |
| 841370 | DIGER SANTRIFÜJLÜ POMPALAR | 20.238.269 | 28.290.590 | 16.567.661 |
| 841381 | DIGER POMPALAR | 17.662.193 | 24.428.255 | 19.013.522 |
| 841330 | IÇTEN YANMALI PISTONLU MOTORLAR YAKIT, YAG/SOGUTMA POMPALARI | 13.792.899 | 18.508.688 | 9.827.746 |
| 841340 | BETON POMPALARI | 9.405.691 | 14.522.356 | 5.152.552 |
| 841350 | DIGER DOGRUSAL DEPLASMANLI POMPALAR (POZITIF HAREKETLI) | 3.591.325 | 5.714.358 | 3.137.100 |
| 841311 | SERVIS ISTASYONLARI/GARAJLARDA KULLANILAN TÜRDE YAKIT/YAG DAGITIM POMPALARI | 4.280.025 | 4.793.961 | 2.820.951 |
| 841319 | ÖLÇÜ TERTIBATLI DIGER SIVI POMPALARI | 2.867.430 | 3.437.493 | 2.781.578 |
| 841320 | EL POMPALARI | 1.148.456 | 1.548.247 | 1.260.698 |
| 841382 | SIVI ELEVATÖRLERI | 582.234 | 761.600 | 953.943 |
| 841392 | SIVI ELEVATÖRLERINE AIT AKSAM; PARÇALAR | 452.784 | 151.996 | 123.168 |
| TOPLAM | 155.526.718 | 271.122.746 | 143.906.827 |
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin son iki yıldaki pompa ihracatına bakıldığı zaman toplam ihracat içerisinde “pompaların aksam ve parçaları” nın çok önemli bir payı teşkil ettiği görülmektedir. 2007 yılında toplam 271 milyon $ pompa ihracatı gerçekleşmiş ve bunun 134,4 milyon $’ı “pompaların aksam ve parçaları” ihracatı olmuştur. Ayrıca, pompa imalat sanayinde de büyük çoğunluğu “pompaların aksam ve parçaları” teşkil etmektedir.
Altılı GTİP bazında Vana İhracat Rakamları
| GTİP | ÜRÜN ADI | 2006 | 2007 | 2008 (Ocak-Haziran) |
| 848180 | DIGER MUSLUKÇU ESYASI | 114.469.122 | 153.648.443 | 97.814.105 |
| 848190 | MUSLUKLAR, VALFLAR VB. CIHAZLARIN AKSAM, PARÇALARI | 44.692.404 | 54.303.261 | 33.426.942 |
| 848110 | BASINÇ DÜSÜRÜCÜ VALFLAR | 7.798.260 | 15.435.543 | 13.038.529 |
| 848140 | EMNIYET/BIRAKMA VALFLARI | 6.906.204 | 12.538.052 | 8.981.001 |
| 848130 | ÇEK VALFLAR (KLAPELER, SUBAPLAR) | 6.520.410 | 9.631.216 | 6.633.543 |
| 848120 | YAGLI HIDROLIK/PNÖMATIK TRANSMISYON VALFLARI | 5.069.810 | 5.990.406 | 5.012.053 |
| TOPLAM | 185.456.210 | 251.546.921 | 164.906.173 |
Kaynak: TÜİK
Türkiye’nin son iki yıldaki vana ihracatına bakıldığı zaman toplam ihracat içerisinde “diğer muslukçu eşyaları” çok önemli bir payı teşkil ettiği görülmektedir. 2007 yılında toplam 251 milyon $ vana ihracatı gerçekleşmiş ve bunun 153,6 milyon $’ı “diğer muslukçu eşyaları” ihracatı olmuştur.
Kaynak: http://www.makinebirlik.com/tr/pompa-ve-vana-sektor-raporu