Connect with us

Pompalar

Pompa Sistemleri : Eko Tasarım’da güncel gelişmeler

Yayın Tarihi:

on

 

Hamdi Nadir Tural-İş Geliştirme Müdürü-Standart Pompa

Eko tasarım, bir ürünün tasarımından kullanımına, yok olmasına ve geri dönüşümüne kadar olan sürecini kapsayan bir yaklaşımdır. Çevre bilinci her zaman ön planda tutularak en az enerji ile maksimum faydayı sağlamak adına eko tasarım süreci başlamıştır.

Eko tasarım yönetmeliği Avrupa’da ilk yayınlandığı 2005 (2005/32/EC) yılından bu yana, saha uygulamalarında ve standartların oluşturulmasında elde edilen tecrübelerle değişimlere uğramış, yeşil enerji politikaları ve 2020, 2030 ve 2050 hedefleri kapsamında genişletilmiş ve daha kapsayıcı hale gelmiştir.

Avrupa Birliği tarafından çıkarılan 2009/125/EC sayılı direktif, eko tasarımla ilgili çıkan en güncel belgedir ve ürün gruplarına göre ayrı ayrı regülasyonlarla uygulanmaktadır.

Türkiye’de söz konusu bu AB direktifi, Bilim, Sanayi ve Teknoloji bakanlığının düzenlemesiyle “Enerji ile ilgili ürünlerin çevreye duyarlı tasarımına ilişkin yönetmelik” adıyla 7 Ekim 2010’da yayınlanarak iç hukuka aktarılmıştır.

 

Yapılan standartlaşma çalışmaları ve ekotasarım yönetmeliğinin uygulama ayağı olan tüzük ve düzenlemeler zamanla evrilerek tekil komponent yaklaşımından “sistem yaklaşımına” doğru ilerlemiştir. Burada amaç sistemin, alt komponentleri ve çalışma koşulları sebebiyle oluşan farklı yük profilleri karşısında en verimli halde tasarlanmasını sağlamaktır.

Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmelik

Amacı: Enerji ile ilgili ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete sunulabilmesi için, bu ürünlerin tasarımında uyulması zorunlu şartların çerçevesini belirlemek ve enerji verimliliğini, çevre koruma düzeyini ve enerji arz güvenliğini artırarak sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmak.

Kapsama giren ürünler: Kullanım sırasında enerji tüketimi üzerinde etkisi bulunan ürünler.

 

  • Enerji-kullanan ürünler (EuPs): Enerji kullanan, üreten, aktaran veya ölçen ürünler (elektrik, gaz, fosil yakıt) su kaynatıcısı, bilgisayar, televizyon, çamaşır/bulaşık yıkama makinesi ve ampul gibi tüketici ürünleri ve endüstriyel havalandırma, endüstriyel fırınlar, transformatörler gibi endüstriyel ürünler.
  • Enerjiyle ilgili diğer ürünler (ErPs): Enerji kullanmak durumunda olmayan ancak direk veya dolaylı olarak enerji tüketimi üzerinde etkisi bulunan ürünler ve dolayısıyla enerji tasarrufuna katkı verecek ürünler. Örneğin: Pencere, yalıtım malzemesi veya duş başlığı/musluk gibi banyo aksesuarları.
  • Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin piyasaya arz edilebilmesi veya hizmete sunulabilmesi için, ilgili uygulama tebliğlerinde yer alan şartları karşıladıklarına dair “CE” işaretini taşımaları zorunludur.
  • İlgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olduğuna dair “CE” işareti taşıyan ürünlerin, EK (I)’in birinci bölümünde yer alan çevreye duyarlı tasarım parametrelerine ilişkin şartları karşıladığı kabul edilir ve piyasaya arzı veya hizmete sunulması yasaklanamaz.

 

Yönetmelik ve Düzenlemeler

Eko tasarım yönetmeliği Avrupa’da 2020 itibari ile su pompaları için 40TWh, sirkülatörler için de 24TWh elektrik tasarrufunu hedeflemektedir. Bu şekilde Avrupa’da 2020’de karbon salınımının 29 milyon ton azalması tahmin edilmektedir. Eko tasarım yönetmeliği bu kapsam altında, ürünlerin enerji tüketimi ve tasarruf potansiyelleri ile ilgili yasal düzenlemeleri içermektedir.

Avrupa 2020 hedefleri doğrultusunda belirlenen maddeler;

  • AB sera gazı emisyonlarını en az %20 azaltmak
  • AB’nin enerji portföyünde yenilenebilir enerjinin payının %20’ye yükseltilmesi
  • Enerji verimliliği yoluyla enerji tüketiminin %20 azaltılması

Düzenlemeler ürünlerle ilgili ulaşılması gereken minimum verim sınıflarını belirtmektedir. Şu anda güncel olan 3 düzenleme, geliştirilme aşamasında olan 2 düzenleme bulunmaktadır.

Güncel Düzenlemeler;

 

Su Pompaları – EU 547 / 2012 Düzenlemesi

Su pompaları için gerekli minimum verimlilik değerleri:

MEI (Minimum efficiency index – Minimum verim indeksi )

1 Ocak 2013’den itibaren MEI≥ 0,1

1 Ocak 2015’den itibaren MEI≥ 0,4

Sirkülatörler – EU 622 / 2012 (Eskisi EU 641 / 2009) Düzenlemesi

Sirkülatörler için gerekli minimum verimlilik sınıfları:

EEI (Energy efficiency index – Enerji verimlilik indeksi)

1 Ocak 2013’den itibaren EEI≥ 0,27

1 Ocak 2015’den itibaren EEI≥ 0,23

Elektrik Motorları EU 4 / 2014 (Eskisi EU 640 / 2009) Düzenlemesi

Elektrik motorları için geçerli olan verim indeksleri;

Sınıf Tanım
IE4 Super premium verim
IE3 Premium verim
IE2 Yüksek verim
IE1 Standart verim

 

1 Ocak 2015’den itibaren en az IE3 veya Frekans invertörlü IE2 (P = 7,5 kW – 375 kW)

1 Ocak 2017’den itibaren en az IE3 veya Frekans invertörlü IE2 (P = 0,75 kW – 375 kW)

Geliştirme aşamasında olan düzenlemeler:

Atık su pompaları – ENER Lot 28

Büyük su pompaları – ENER Lot 29

Elektrik Motorları ve Sürücüler – ENER Lot 30

Genişletilmiş Ürün Yaklaşımı – EPA Working Group

 

Kaynaklar

  • IEC 60034-30-1 Rotating electrical machines Part 30-1: Efficiency classes of line operated AC motors (IE code)
  • EC 641/2009 Komisyon Yönetmeliği, Brüksel: Avrupa Komisyonu, 2009.
  • EU 547/2012 Komisyon Yönetmeliği, Brüksel: Avrupa Komisyonu, 2009.
  • EN 50598-2 Güç sürücü sistemler ve motor yol vericileri için enerji verimliliği endeksleri, CENELEC, 2014.
  • EN 50598-1 Genişletilmiş ürün yaklaşımı ve yarı analitik model kullanılarak motorla tahrik edilen uygulamalarda enerji verimliliği endekslerinin belirlenmesi için prosedürler, CENELEC, 2014.

Türkiye endüstrisine, alana özel, spesifik yayınlar üreten MONETA Tanıtım’ın sektörel dergilerinin ve web portallarının editörlüğünü yapmaktayım. Yeni nesil, dinamik yayıncılık anlayışıyla, dijital ve basılı mecralarda içerik geliştirmek için çalışmaktayız.

Etkinlikler

Türkiye, suyun yüzde 40’ını şebekelerde kaybediyor

Yayın Tarihi:

on

Yazar:

Türkiye’de suyun yüzde 40’ı fiziki sebeplerden dolayı kullanıcılara ulaşmadan şebekelerde kaybediliyor. Bu da yaklaşık 2 milyar m³ temiz suya yani yaklaşık 30 milyon kişinin bir yıllık su ihtiyacına karşılık geliyor.

22 Mart Dünya Su Günü kapsamında açıklamalarda bulunan Masdaf Genel Müdürü Vahdettin Yırtmaç, Türkiye’de su kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak için yüzde 40’ı şebekelerde kaybedilen suyun kazanılması için yapılması gerekenlere dikkat çekti.

Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından hazırlanan rapora göre Türkiye, yılda kişi başına düşen 1.519 m³’lük su miktarı ile ‘su sıkıntısı çeken’ bir ülke. Pompa sektörünün yarım asırlık lider firması Masdaf’ın Genel Müdürü Vahdettin Yırtmaç, Türkiye’de su kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak için yüzde 40’ı şebekelerde kaybedilen suyun kazanılması konusunda yapılması gerekenleri açıkladı:

Suyun yüzde 40’ı şebekelerde kaybediliyor

“Barajlarda bulunan ham su, iletim hattıyla arıtma tesislerine oradan haznelere ve şebekeler yardımıyla da evlerimize ulaşıyor. Ancak Türkiye’de suyun yüzde 40’ı fiziki sebeplerden dolayı şebekelerde kaybediliyor. Bu da yaklaşık 2 milyar m³ temiz suya yani yaklaşık 30 milyon kişinin bir yıllık su ihtiyacına karşılık geliyor.

Su kaynaklarını doğru yönetmek ve suyun kullanıcılara ulaşmadan kaybolmasını önlemek konusunda yerel yönetimlere önemli roller düşüyor. Çünkü yerel yönetimler, suyu evlere taşıyan şehir şebekelerini doğru sistemler ile yöneterek bu kayıpların önüne geçebilir. Bu kapsamda şebeke suyunu basınçlandırmak için kullanılan pompalar ile suyu taşıyan boruları doğru seçmek ve bakımlarını ihmal etmemek gerekiyor.

Eski pompalar yüzde 40 daha fazla enerji tüketiyor

İdeal verimlilik seviyesinin yüzde 20 altında çalışan eski ve yıpranmış pompalar su israfının yanı sıra enerji israfına da neden oluyor. Çünkü aynı hacimde su pompalamak için yüzde 40 daha fazla enerji tüketiyor. Bu nedenle eski pompa sistemlerini, yüksek verimli ve elektronik olarak kontrol edilen yeni pompalarla değiştirmek gerekiyor. Yenilenen sistem hem iki yıl içinde kendini amorti ediyor hem de yüzde 40 daha az enerji tüketiyor.

Şehir şebekelerinde kullanılan borulara dikkat!

Şehir şebekelerindeki kayıpları önlemek için yalnızca akıllı pompa teknolojileri ile suyu basınçlandırmak da yeterli değil, bir diğer önemli parametrenin de şehir şebekelerinde kullanılan borular olduğunu söyleyebiliriz. Eğer sistemdeki borular eski ve yıpranmış ise patlama veya delinme gibi sorunlar yaşanabiliyor.

Akıllı pompa teknolojileri ile doğru basınçlandırma yapılmalı

Borularda yaşanan patlama veya delinmenin nedenlerinden bir diğeri ise uzun boru hatlarındaki kayıpları karşılamak amacıyla şebekenin çıkış noktalarına yerleştirilen pompalardaki basınçların yüksek tutulması oluyor. Bu nedenle alt yapı sistemlerini bir bütün olarak değerlendirip, mühendislik hesaplamalarını doğru yapmak gerekiyor.

Kullanım ömrü 10 yılı aşan pompaları, akıllı pompa teknolojileri ile yenileyerek doğru basınçlandırma yapmak, kaçakları tesit edip boruları yenilemek şebekelerden kaynaklı su israfını önleyecek bir çözüm olacaktır.” dedi.

Devamını Oku

Pompalar

ECO-SYS Akıllı Sıvı Halkalı Vakum Pompalar

Yayın Tarihi:

on

Yazar:

Full otomasyon ile entegre edilerek; arıza tespit bildirimi, otomatik arıza bildirimi, kullanıcı dostu arayüz, yüksek enerji verimliliği ile birlikte daha birçok özellik sayesinde tak-çalıştır olarak üretilen ECO-SYS, sistemler ile uyum içerisinde çalışır. Kabin sayesinde dışardan gelen etkenlere karşı sistem içerisinde oluşabilecek arızaları en aza indiren ECO-SYS, enerji verimliliğini sağlamak için sistemlerin ihtiyacı kadar çalışır.

Tak-çalıştır

Sistemle bağlantısı yapıldıktan sonraki tüm işlemleri kendisi yapan ECO-SYS Serisi Akıllı Sıvı Halkalı Vakum Sistemi, tasarımı ile kullanım kolaylığı sağlar.

Enerji verimliliği

Tamamen enerji verimliliği üzerine tasarlanan ECO-SYS, yenilikçi anlayış içerisinde enerji verimliliğine katkıda bulunur.

Scada sistemine entegrasyon

Sistem içerisindeki bilgileri scada ile bağlantı sağlar.

Otomatik arıza bildirimi

ECO-SYS’nin arıza durumunda hareketli aksamları ile ilgili arıza bildirim ekranı, kendi sisteminde entegre durumlarda arıza paylaşma fonksiyonu ile kolaylık sunar.

Kullanıcı dostu arayüz

Vakum sistemler için tasarlanan dokunmatik ekran sayesinde, her şey daha kolay!

Sektörler

ECO-SYS; kimya, gıda, plastik, tekstil, cam, seramik, sağlık, kağıt, şeker, deri, maden, orman endüstrisi, vakumla kaldırma, yer altı suları, enerji santralleri, seramik ve savunma sanayi sektörleri için uygundur.

Bakım

Bakım gerektirmeden uzun süre yüksek verimle çalışır.

Devamını Oku

Elektrik Motorları

Başarı hikayelerinin çözüm ortağı VEK Motor

Yayın Tarihi:

on

Yazar:

17’den fazla ülkeyle iş birliği içerisinde 8 markayı Türkiye’nin imalat sanayisiyle buluşturan VEK, yarım asra yaklaşan sektör birikimi, mühendislik alanında uzman kadrosu ve müşterilerinin ürettiği ürünler konusundaki tecrübesiyle önemli projelerin çözüm ortağı konumunda yer alıyor. Güçlü iş ortaklıkları sayesinde dünyanın lider markalarını tek kaynaktan sunan VEK, sektörde yetişen ve ihtiyaçlara göre çözümler geliştiren mühendis ağırlıklı çalışan yapısıyla bu markaların kalitesini; mühendislik, sahada elde edilmiş tecrübe, imalat sanayisindeki bilgi-birikim, satış öncesi ve sonrası hizmetlerle buluşturuyor.

Elektrik motorlarında WEG, AEMOT, WAT-TEE, NİDEC, Rotor NL, Marathon; inverter ve test sistemlerinde KISTLER, KOSTAL, Danfoss, LS Electric; redüktör grubunda ise Yılmaz Redüktör’ü geniş ürün yelpazesinde barındıran VEK; doğru ürün, doğru teknoloji ve doğru sistem tasarımı ile daha verimli, daha çevreci, daha kompakt ve uygun fiyatlı çözümler sunuyor.

Müşterilerinin ürettiği pompa, kompresör vb. ürünler hakkında da bilgi sahibi olan VEK; su ve atık su uygulamalarından petrol ve doğal gaz endüstrisine, inşaat ve altyapıdan denizcilik sektörüne, tarım endüstrisinden enerji üretimine kadar 15’ten fazla sektörün ihtiyaçlarını eksiksiz bir şekilde karşılıyor.

Referansları arasında Tüpraş, TAV, Standart Pompa, Vansan, Procyon Elektrik, İSKİ, DSİ, TCDD, ASKİ, Tüpraş, TAV, Standart Pompa, Vansan, EMCEKARE, Masdaf, Olgun, Netafim, EBARA, MSP gibi kurum ve kuruluşların yer aldığı VEK, pek çok önemli projenin çözüm ortağı oluyor.

Firmanın tamamladığı referans projeler arasında şunlar yer alıyor:

İSKİ Kazandere Terfi Merkezi 1.6 MW OG motor tedarik edilmesi ve kurulumu.

DSİ Akpazar Ovası Sulama Projesi kapsamında 800 kW orta gerilim motorun tedarik edilmesi ve kurulumu.

DSİ Denizli Tavas Projesi kapsamında 500kw AG motor tedariki ve kurulumu.

İSKİ Büyükçekmece Hamsu Pompa İstasyonu Projesi’nde 355kw OG motor tedarik ve kurulumu.

BM destekli Etiyopya Sulama Projesi kapsamında 14 adet AG ve 23 adet OG motor tedarik ve kurulumu (toplam kurulu güç 25.000 kW).

DSİ Boztepe Projesi kapsamında 800kW AG motor tedarik ve kurulumu.

Özbekistan Enerji Santral Projesi kapsamında 7 adet OG motor değişimi.

İSKİ Anadolu Terfii Merkezlerinde IE4 yüksek verimli motor değişim projesi.

BM destekli Tanzanya ve Ruanda Sulama Projeleri kapsamında muhtelif güçlerde toplamda 18 adet AG motor (toplam kurulu güç 4.800 kW).

Adana Adliyesi Soğutma Ünitesi 800kw değişken hız sürücülü pano.

Konya Organize Sanayi Arıtma Tesisi Projesi kapsamında muhtelif güçlerde toplam kurulu gücü 6.000 kw AG motor.

DSİ Edirne Çakmak IE4 yüksek verimli motor projesi.

DSİ Isparta Atabey Pompa İstasyonu 1.5 MW OG motor projesi.

İSKİ Terkos 1.1 MW OG motor projesi.

Azerbaycan 1.2 MW OG Motor Projesi.

Devamını Oku

Trendler

Pompa Vana ve Sistemleri Dergisi - Pump Valve and Systems Magazine sitesinden daha fazla şey keşfedin

Okumaya devam etmek ve tüm arşive erişim kazanmak için hemen abone olun.

Okumaya devam et